Мұхан Исахан

Заңгер, шариғат бойынша маман

Өмірбаяны Арнау сөз Мақалалары Сұрақ қою

Өмірбаяны

Мұхан Исахан – заңгер, шариғат бойынша маман, 1978 жылдың 8 қарашасында Оңтүстік Қазақстан облысынының Ордабасы ауданында дүниеге келген. 2000 жылы Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің заң факультетін тәмамдады. 2002 жылы осы университеттің магистратурасын, ал 2006 жылы аспирантурасын табысты аяқтап шықты. Қазіргі таңда «Нұр» Қазақ-Египет ислам университетінде «Дінтану» мамандығы бойынша докторантурада оқып жатыр. Бірнеше жылдар бойы ғылыми қызметкерлікпен, аудармашылықпен, «Қазақстан-Заман» газетінің дін істері бөлімін басқарумен айналысқан. 30 шақты ғылыми, 60 шақты публицистикалық мақалалардың және «Ислам және калам мазхабтары» атты монографиялық еңбектің авторы. 15 жылдан астам уақыттан бері «Мемлекет пен діннің қарым-қатынасын құқықтық реттеу» атты тақырып бойынша зерттеулер жүргізіп келеді. М.Исахан «ҚР діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Заң жобасына ондаған ұсыныстарын енгізген. «Саяси мазхабтардың тарихы» атты монографиялық еңбегі баспадан шығаруға дайындалуда.

Арнау сөзі

Ассаламу алейкум құрметті оқырмандар!

Мен – Мұхан Исахан, теолог, «Нұр» Қазақ-Египет ислам университетінің докторантымын. Сарапшы ретінде келесі тақырыптарға қатысты сұрақтарыңызға жауап беруге дайынмын: Мұхаммед Пайғамбардың (с.ғ.с.) өмірі мен қызметі, Исламдағы мазхабтардың шығу тарихы, сопылық және тариқаттар, Исламдағы діни мерекелер, ҚР заңнамаларына сәйкес азаматтардың діни құқығы.

Еңбектері

  • Кітап №1
  • Кітап №2
  • Кітап №3

Мақалалары

  • Мәуліт мерекесі – Мұхаммед (с.ғ.с.) мерейі 
  • Садақа беру – сауабы мол игі іс! 
  • Зекет бермеу – дінге опасыздық жасағанмен тең 
  • Тарихи оқиғалар желісі бойынша имам Матуридидің сенім ілімі 
  • Ақтау қаласында «Діни экстремизм мен терроризмнің алдын-алу мәселелеріндегі БАҚ рөлі» тақырыбында дөңгелек үстел өтті 
  • Айтайық, жарапазан... 
  • Тарауих намазының шариғаттағы дәлелі һәм рухани мән-мазмұны 
  • Исламның қазақ даласына таралуы 
  • Миғраж – ұлы жеңістердің хабаршысы 
  • Өзін-өзі жарған шаһид пе? 
  • Оразаны қанша күн тұтамыз? 
  • Сириядағы қанды қақтығыс «сунниттік-шииттік майдан» ба? 
  • Діни білім берудің заманауи тетіктерін игеру жайында 
  • Оразаның уақыты неге ауыспалы болып келеді? 
  • Қасиетті Қадір түні 
  • Көркем мінезді болудағы сабырдың орны 
  • Рамазан - Сабыр мектебі 
  • «Шахид болу» идеологиясының қателігі 
  • Ораза - мәңгілік бақытқа қол жеткізер құндылық 
  • Хақ үкімдері қатып-семіп қалған догма емес 
  • Уаһабшылдар қозғалысының ұлт жаназасын шығарудан басқа мақсаты жоқ 
  • Ислам үрейлендіруге қарсы 
  • "Қадір" сөзінің мағынасы 
  • Жұмаққа жолдама әперер иллаһи мүмкіндік 
  • Қасиетті кештегі айтылар дұға-тілек 
  • Қадір түнін күндізден күту керек 
  • Ораза - мәңгілік бақытқа қол жеткізер құндылық

Жұма намазында құтпаны қазақша оқуға бола ма? Құтпа туралы толығырақ ашып айтып берсеңіз?

Бейсенбі, 04.09.2021

Ассалаумағалейкум, Алау мырза. Жұма намазында хұтпаны қазақша оқуға бола ма? Жалпы хұтпа туралы толығырақ ашып айтып берсеңіз?

 

Жалпы сұрағыңызға бірден жауап берместен бұрын құтбаның мәнінің неде екенін айта кетейін. «Құтпа» сөзі араб тілінде «бір нәрсе айту», «сөйлеу» деген мағынаны білдіреді. Жұма намазының дұрыс орындалуы үшін құтпа шарт болып табылады. Өйткені , Пайғамбарымыз жұмы намазын құтпасыз оқымаған. Әбу Ханифа мәзһабында құтпаның рүкіні Аллаһты ұлықтап, еске алудан тұрады. «Әлхамдулиллаһ», «субханаллаһ» немесе «ләә иләһә иллаллаһ» деген сөздер өте кең мағынаны қамтитындықтан осы сөздерді де айту арқылы құтпаның рүкіні орындалған болып табылады. Құтпада тым ұзақ немесе тым қысқа емес, орташа деңгейде халыққа уағыз айтқан абзал. Имам Ағзамның екі шәкірті Әбу Юсуф пен Мұхаммедтің көзқарастарында құтпаның мөлшері «әт-Тахият», «хамд» «салауат» дұғалары оқылатындай мөлшерде жасалады. Құтпаның өзіндік шарттары бар. Құтпа бесін намазы кіргеннен кейін, ниетпен және жұма намазынан бұрын оқылады. Намаз бен құтпа арасында тамақ ішіп-жеу, т.б секілді дүниелік тіршіліктер жасалмауы керек. Құтпа екі бөліктен тұрады. Бірінші құтпада бір аятты оқып жамағатқа насихат жасаса, екінші құтбада мұсылмандарға дұға жасалады. Екінші құтба бірінші құтбаға қарағанда төмен дауыспен, елге естілетіндей деңгейде айтылады. Құтпаның бірінші бөлігін оқып болған соң, имам тәсбих немесе үш аят оқитындай уақыт отырып, екінші құтбаны бастайды. Бұл екі құтбада да хамд, шаһадат сөзі және Пайғамбарымызға салауат айтылады. Бұл дұғалар араб тілінде айтылады. Ал , уағызды халық түсіну үшін кез келген тілде айтуға болады.

Оқылды 11328 рет
Жауап берген:
JoomShaper
Top