Болашақ жарымның ұлты түрік. Некені медреседе қидыра алмыз ба?

Айнұр Әбдірәсілқызы

ҚР МСМ Дін істері комитеті Дін мәселелерін зерттеу және талдау орталығының директоры
Филология ғылымдарының кандидаты, араб әдебиеті (құрантану) бойынша ғылым магистрі

Өмірбаяны Арнау сөз Мақалалары Еңбектері Сұрақ қою

Өмірбаяны

Әбдірәсілқызы Айнұр, 04.07.2021 жылы туылған. Филология ғылымдарының кандидаты, араб әдебиеті (құрантану) бойынша ғылым магистрі. Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің бакалавриатын, магистратурасы мен аспирантурасын тәмамдаған. ҚазҰУ құрамындағы «Әлем тілдері және халықаралық журналистика» университетінің, Түркия Республикасының Анкара университеті мен «TOMER» тіл үйрету орталығының арнайы курстарын бітірген, «Жиһан» ақпарат агенттігінде журналистік машықтанудан өткен. 1998-2005 жылдар аралығында Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің Араб филологиясы және Қазақ әдебиеті кафедраларында оқытушы, Терминдер сөздіктерін даярлау және аударма орталығында аудармашы, редактор, Ясауитану ғылыми-зерттеу орталығында жетекші маман, ғалым-хатшы, директор орынбасары қызметтерін атқарған. 2005-2011 жылдары ҚР Ұлттық Ғылым академиясының М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының ғылыми қызметкері, ҚР Ұлттық кітапханасының Редакциялық-аударма бөлімінің меңгерушісі, ҚР Мәдениет министрлігі Дін істері комитеті Мәдениеттер мен діндердің халықаралық орталығының Діни орталықтарды зерттеу бөлімінің бастығы болып жұмыс істеген. 2011 жылдан ҚР Дін істері агенттігінің Діни оқу орындарымен байланыс және дінтану сараптамасы басқармасының басшысы қызметінде болды. Қазіргі уақытта ҚР МСМ Дін істері комитеті Дін мәселелерін зерттеу және талдау орталығының директоры. 7 кітаптың, 100-ден астам мақаланың авторы, 20-ға жуық ғылыми-танымдық басылымдардың редакторы. Ақын, Н.Төреқұловтың 105 жылдығына арналған республикалық мүшәйраның жеңімпазы.

Арнау сөзі

Армысыздар, қадірлі замандастар!

Сіздер мен біздерді замана талабы дүниеге әкелген "E-Islam" порталы тоғыстырып отыр. Мен мамандығым жағынан араб тілді шығыстанушы-филологпын. Араб тілін ислам дінін үйрену үшін рухани ізденісіме бастар жол ретінде таңдағанмын. Сырт көріністе зайырлы қоғамның заңды перзенті болғаныммен, «иман адамның жүрегінде» деген ұстанымға берік байланғанмын. Ғылыми зерттеулерімнің негізгі бағыттары – құрантану, Қазақстандағы ислам тарихы, діни қозғалыстардың тарихы мен қызметі, шығыс және түркі халықтары әдебиетіндегі дін тақырыбы, діни поэзия. Қазақы қалыптың қаймағы бұзылмаған оңтүстік өңірінің тумасы ретінде дін және дәстүр тақырыбы менің жаныма жақын. Қазақтың «иман таразысы» деген ұғымының бір жағында сенім, екінші жағында рухани құндылықтар тұрады. Иман таразысы теңелуі үшін оның екі басы бірдей болуы қажет. Дәстүр дінсіз, дін дәстүрсіз өмір сүрмейді. Сондықтан да дін тарихы дегеніміз біз үшін – мәдениет тарихы, ұлт тарихы, рух тарихы. Мен сіздермен осы бағытта ой бөліскім келеді. Сонымен қатар әйел-ана ретінде замандас құрбыларымның сырын тыңдап, сұхбатын бөлісіп, сауалдарына жауап беруге әзірмін.

Еңбектері

1. Мезгілсіз дәурен: Өлеңдер. –Алматы: Жазушы, 2006. –88 бет.
1.2. Қожа Ахмет Ясауидің ақындық әлемі: Монография. – Алматы: «КИЕ» лингвоелтану-инновациялық орталығы, 2007. –264 бет.
1.3. Қожа Ахмет Ясауи: Ғасырлар шыңынан шашылған нұр: Ғылыми басылым. – Алматы: Қазэтнодизайн, 2007. – 480 бет.
1.4. Қожа Ахмет Ясауи: Библиографиялық көрсеткіш (Қазақ және орыс тілдерінде). –Алматы: Арыс, 2008. –144 бет.
1.5. Хикмет-ғұмыр: Өлеңдер, эсселер /Әлеуметтік маңызды әдебиет түрлерін шығару» бағдарламасы аясында/. – Алматы: Жалын, 2010. – 96 бет.
1.6. Қазақстандағы сопылық: бастаулары, тарихы, қазіргі жай-күйі. Сараптамалық шолу. – Астана: Мәдениеттер мен діндердің халықаралық орталығы, 2010. – 60 бет.
1.7. Дін. Дәуір. Дәстүр: Ғылыми-танымдық мақалалар жинағы. – Павлодар, 2014 жыл. – 232 бет.

Мақалалары

Қазақтың ақидасы – парасат немесе Матуриди ақидасының қазақ дүниетанымындағы орны жайында
Имамның сәні – жамағат немесе жүректегі иман жайлы сөз
Қазақ орамалға қарсы емес, бірақ хижабтың жөні бір басқа
Қазақ қоғамындағы әйел мәртебесі: кеше мен бүгін
Рухани құндылықтарды қалыптастыру мен дамытудағы қазақ әйелінің орны
Құрбан айт – игі бастамалар мейрамы
Ислам еңбек жайында
Дәстүрлі отбасылық құндылықтар және тәрбие мәселесі
Құрбан айт – қанағаттың мерекесі
Тіл өнері – дертпен тең
Қазақстандағы этноконфессиялық идентификация мәселесі: мемлекет құраушы ұлт және заманауи сын-тегеуріндер
Дәстүрлі құндылықтарды жаңғырту радикалды идеологияның алдын алу құралы ретінде
Қазақстандағы діни білім жүйесі: тарихы, қазіргі жай-күйі және өзекті мәселелері
Қазақстандағы дінтанулық білімнің қазіргі жай-күйі және өзекті мәселелері
Қазақстандағы дінтану сараптамасы: өткені мен бүгіні
Дін және дәстүр сұхбаты заманауи сын-тегеуріндер аясында
Қазақстандағы діни-ғылыми ақпараттық деңгей
Қазақстандағы дәстүрлі діндердің қазіргі жай-күйі (әлеуметтанулық зерттеулер негізінде)
БАҚ-тарда діни ұйымдар мен діни бірлестіктер қызметін жариялаудың негізгі қағидалары
Қазақстандағы сопылық: бастаулары, тарихы, қазіргі жай-күйі
Оғыз-қыпшақ дәуірінің әдебиеті
Әбу Насыр әл-Фарабидің әдеби-ғылыми мұрасы
«Шахнама» және «Құтты білік»: үндестіктер мен сабақтастықтар
Махмұт Қашқаридің «Түрік тілінің сөздігі» еңбегіндегі өлең мәтіндерінің құрылысы
Көне түркі әдебиетіндегі елдік мұраттар
Қазақ әдебиетіндегі мінәжат жанры: ежелгі поэзия мен қазіргі әдебиеттегі көрінісі
Мағжан Жұмабаев поэзиясындағы түркілік таным көріністері
Есенғали Раушанов шығармашылығындағы көне түркілік сарындар
Қадыр Мырзалиев шығармашылығындағы ежелгі әдеби дәстүрлер жалғастығы
Қожа Ахмет Йасауи поэзиясын зерттеу мәселелері
«Диуани хикметті» қазақ тіліне аударудың кейбір мәселелері
«Диуани хикмет» шығармасының атауы жайында
Түркі әдебиетіндегі хикмет жанры
Йасауи поэзиясының түркілік бастаулары
Қожа Ахмет Йасауидің ақындық мектебі
«Диуани хикметтегі» көркемдік-бейнелеу құралдары
Йасауи, Абай, Шәкәрім: сабақтастық сырлары
«Диуани хикметтің» буындық құрылым-жүйесі
Йасауи хикметтері және аруз өлшемі

Бейсенбі, 22.09.2021

Менің жігітім Қазақстанның азаматы емес, ұлты түрік. Біздің мұсылманша неке қидырғымыз келеді. Некені медреседе қиғыза аламыз ба? Сандуғаш.

Ең алдымен неке қию рәсімі медреселерде емес, мұсылман мешіттерінде жүргізілетінін атап айтқымыз келеді. Ал еліміздің мешіттерінде жасалатын неке қиғызу рәсімінің жөн-жосығы, оған қойылатын талаптар Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының басшылығы тарапынан бекітілген.

Негізгі талаптар ретінде мешіттің Бас имамының атына арыз жазып, арызда неке қию күні мен уақытын көрсетуі, неке қидыртатындар мен куәгерлердің мешітке ғұсыл-дәретпен шариғат талабына сай киініп келуі, неке қию кезінде жас-жұбайлардың ата-анасының қатысуы бекітілген. Жастардың ата-анасы болмаған жағдайда неке рәсіміне үйдің үлкендері қатысуы қажет саналады. Бұл талаптарды кез келген мешіт имамынан сұрап білуге немесе ҚМДБ сайттарынан нақтылай түсуге болады.

Дегенмен қазір Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының барлық мешіттерінде неке қиылмас бұрын АХАЖ бөлімінің анықтамасын алып келу талап етіледі. Зайырлы мемлекет заңнамасына сәйкес келетін бұл талап жас отбасылардың қарым-қатынасының заңдылығын бекітіп, жауапкершілігін нығайта түсуді көздейді.

Сіздің жағдайыңызда заңды неке қиғызу Қазақстан Республикасының Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы 2011 жылғы 26 желтоқсандағы №518-ІV Кодексінің 228-бабы бойынша жүргізіледі. Осы бапта Қазақстан Республикасы азаматтарының шетелдіктермен немесе азаматтығы жоқ адамдармен неке қиюын мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының тіркеуші органдарында ел заңнамасына сәйкес жалпы негіздерде немесе некеге отыруға тілек білдірген адам азаматы болып табылатын шет мемлекеттің дипломатиялық өкілдігінде, консулдық мекемесiнде жүргізілетіні атап көрсетілген. Бұл мәселе бойынша жергілікті АХАЖ бөлімінен толығырақ жауап алуыңызға болады.

Оқылды 564 рет

Жауап берген: